O‘zbekiston prezidenti Turkiy davlatlar tashkiloti sammitida jahon geosiyosiy jarayonlari yanada murakkablashgani, mintaqa mamlakatlari turli xavf-xatarlarning “salbiy ta’siri va oqibatlarini har tomonlama sezib turgani”ni ta’kidladi. O‘z nutqida tashkilot doirasidagi turli takliflarni ilgari surdi.
O‘zbekiston prezidenti amaliy tashrif bilan Qirg‘iziston poytaxti Bishkekka yetib bordi. U ertaga Turkiy davlatlar tashkiloti sammitida ishtirok etadi.
Prezident 5−6-noyabr kunlari amaliy tashrif bilan Bishkek shahrida bo‘ladi. Davlat rahbari u yerda Turkiy davlatlar tashkiloti davlat rahbarlari kengashining navbatdagi majlisida ishtirok etadi. Unda O‘zbekiston tashabbusi bilan ishlab chiqilgan Turkiy dunyo xartiyasi qabul qilinishi ko‘zda tutilgan.
O‘zbekiston rahbari Ozarbayjonda Turkiy davlatlar tashkilotining norasmiy sammitida ishtirok etdi. Unda Shavkat Mirziyoyev savdo va transport yo‘llarini rivojlantirish, iqlim o‘zgarishi hamda muqobil energetika bo‘yicha takliflarni ilgari surdi. Falastin va Afg‘oniston muammolariga yana bir bor e’tibor qaratdi.
Turkmaniston Xalq Maslahati raisi Gurbanguli Berdimuhamedov energiya resurslarining eng yirik ishlab chiqaruvchilaridan biri sifatida Turkmaniston ularni qardosh mamlakatlarga yetkazib berishga va yetkazib berish hajmini oshirishga tayyor ekanini ta’kidladi.
O‘zbekiston prezidenti TDT sammitida so‘zlagan nutqida Turkiy dunyo xartiyasini ishlab chiqish, Turkiy taraqqiyot bankini tashkil etish bo‘yicha ishlarni faollashtirish, ishtirokchi davlatlarning temir yo‘l idoralari kengashi va Turkiy ekologiya forumini tuzishni taklif qildi.
Shavkat Mirziyoyev Turkiy davlatlar tashkiloti a’zolarini afg‘on xalqiga yordam ko‘rsatishni susaytirmaslikka, u yerdagi ijtimoiy muammolarni hal etishga qaratilgan mexanizmlarni ishlab chiqishga chaqirdi. “Bizga qo‘shnilari bilan iqtisodiy hamkorlikida faol ishtirok etadigan Afg‘oniston kerak”, — dedi prezident.
Prezident 2−3-noyabr kunlari Turkiy davlatlar tashkiloti davlat rahbarlari kengashining yig‘ilishida ishtirok etish uchun amaliy tashrif bilan Ostona shahrida bo‘ladi.
Shavkat Mirziyoyev Turkiy davlatlar tashkilotining navbatdan tashqari sammitida tashkilotning tizimli hamkorlik platformasi, shuningdek, Tabiiy ofatlar monitoringi markazini yaratishni taklif qildi. O‘zbekiston Hatay viloyatining Ovakent tumanini qayta tiklashga ham yordamlashadi.
Samarqandda bo‘lib o‘tgan TDT sammitida a’zo davlatlar o‘rtasida Savdoni yengillashtirish strategiyasi tasdiqlandi va Soddalashtirilgan bojxona koridorlari tizimini shakllantirish to‘g‘risidagi bitim imzolandi. Shuningdek, Turkiy investitsiya fondini qisqa muddatlarda tashkil etishga qaror qilindi.
Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdog‘an TDT Davlat rahbarlari kengashi yig‘ilishidagi nutqida Shimoliy Kipr tashkilotga kuzatuvchi sifatida a’zo bo‘lgani haqida gapirdi. O‘zbekiston TIV rahbari Shimoliy Kiprni mustaqil davlat sifatida tan olish haqida gap bo‘lish mumkin emasligini ta’kidladi.
Turkiy davlatlar tashkiloti sammitining asosiy tadbiridan so‘ng, O‘zbekiston, Turkiya, Ozarbayjon, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Vengriya va Turkmaniston yetakchilari Registon maydonida daraxt ekishdi. Shu kunning o‘zida O‘zbekistonda 2,5 mln tup, qolaversa, Ozarbayjonda 111 ming tup daraxt ekish ko‘zda tutilgan.
Mukofotlarni topshirarkan, Shavkat Mirziyoyev Erdog‘anning «turkiy davlatlar mustaqilligini mustahkamlashdagi jonbozligi»ni, Berdimuhamedovning «yosh avlod tarbiyasiga katta ijobiy ta’sir ko‘rsayotgan ma’rifiy asarlari»ni qayd etib o‘tdi. Marhum adib Chingiz Aytmatov Alisher Navoiy mukofoti bilan taqdirlandi.
TDT sammitida Qozog‘iston prezidenti Qasim-Jomart Toqayev tashkilotning Raqamlashtirish markazini tashkil etish taklifini ilgari surdi. Tuzilma savdo, transport, suv resurslaridan foydalanish, axborot xavfsizligi va boshqa tarmoqlar uchun zarur raqamli yechimlarni ishlab chiqish imkonini beradi.
O‘zbekiston prezidenti TDT sammitida «so‘nggi paytlarda jahonning turli nuqtalaridagi ziddiyatli voqealar turkiy dunyoning umumiy xavfsizligiga ham ta’sir o‘tkazayapti», deya ta’kidladi. Bundan tashqari, Shavkat Mirziyoyev Afg‘oniston masalasi hech qachon nazardan chetda qolmasligi ham muhimligini eslatib o‘tdi.
Shavkat Mirziyoyev Turkiy davlatlar tashkiloti sammiti ishtirokchilariga O‘zbekistonning 2023-yilni Turkiy sivilizatsiyaning yuksalish yili, deb e’lon qilish taklifini qo‘llab-quvvatlagani uchun minnatdorchilik bildirdi. “Men ishonaman, Turkiy dunyoni buyuk kelajak kutmoqda”, — dedi u.
O‘zbekiston tashqi ishlar vaziri Vladimir Norov Turkiy davlatlar tashkilotini suverenitet, hududiy yaxlitlik va xavfsizlikka tahdidlarni yengish uchun birgalikdagi imkoniyatlarni oshirishga chaqirdi.
Shavkat Mirziyoyev 10−11 noyabr kunlari bo‘lib o‘tadigan Turkiy davlatlar tashkiloti sammiti tadbirlarida ishtirok etish uchun Samarqand shahriga bordi. Davlat rahbari tadbir oldidan Imom Buxoriy maqbarasi va Islom Karimov qabrini ziyorat qildi.
Samarqand shahrida 10−11 noyabr o‘tkazilishi rejalashtirilgan Turkiy davlatlar tashkiloti sammiti munosabati bilan shaharga kirish yo‘llari yopiladi. Bundan tashqari, ushbu kunlarda Samarqand shahrining ayrim ko‘chalarida harakat vaqtinchalik cheklanadi.
Samarqand aeroporti to‘rt kun — 8−11 noyabr kunlari yopiladi. Bu kunlarda shahar Turkiy davlatlar tashkilotining sammitiga mezbonlik qiladi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting